TRANG THÔNG TIN NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Hồng Hạnh
Đề tài luận án: Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài từ Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á vào các ngành dịch vụ tại Việt Nam trong bối cảnh triển khai cam kết hội nhập Cộng đồng Kinh tế ASEAN
Chuyên ngành: Kinh tế quốc tế Mã số: 9310106
Người hướng dẫn: PGS, TS Trần Thị Ngọc Quyên và TS Nguyễn Thị Dung Huệ
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Ngoại thương
1. Những đóng góp mới về lý luận, thực tiễn
Về lý luận
Thứ nhất, luận án đã tổng hợp và phân tích tình hình nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam về AEC và quá trình hội nhập AEC của các quốc gia thành viên nói chung và Việt Nam nói riêng. Đóng góp của luận án là đã hệ thống hoá được các cam kết và mức độ cam kết của AEC trong từng giai đoạn, những thách thức của quá trình hiện thực hoá AEC nói chung; cũng như các cam cam kết của Việt Nam trong một số lĩnh vực cụ thể những thành tựu và hạn chế – đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư và dịch vụ và thực trạng FDI từ ASEAN vào Việt Nam trong bối cảnh AEC.
Thứ hai, luận án đã hệ thống hoá các yếu tố tác động đến thu hút FDI – bao gồm các nghiên cứu về các yếu tố thu hút FDI nói chung và các yếu tố thu hút FDI vào các ngành dịch vụ nói riêng. Từ đó, luận án đã xác định được các yếu tố tác động đến thu hút FDI từ ASEAN vào các ngành dịch vụ tại Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế khu vực.
Về thực tiễn
Thứ nhất, luận án đã phân tích tình hình đầu tư của ASEAN vào các ngành dịch vụ tại Việt Nam và thực tiễn các cam kết trong AEC của Việt Nam liên quan đến đầu tư trong các ngành dịch vụ.
Thứ hai, kết hợp mô hình định lượng và phân tích định tính, luận án đã phân tích các yếu tố vĩ mô tác động đến thu hút FDI từ ASEAN vào Việt Nam trong các ngành dịch vụ, đặc biệt là tác động của hội nhập AEC.
Thứ ba, luận án đề xuất và luận giải một số giải pháp về mặt chính sách nhằm thu hút FDI từ ASEAN vào các ngành dịch vụ tại Việt Nam trong bối cảnh thực thi các cam kết của AEC.
Thứ tư, luận án sẽ là tài liệu tham khảo đáng tin cậy cho các cơ quan quản lý, nhà khoa học, các cơ sở đào tạo và những người có liên quan đến thu hút FDI nói chung và FDI từ ASEAN nói riêng vào các ngành dịch vụ Việt Nam trong bối cảnh hội nhập khu vực.
2. Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
Thứ nhất, luận án đã phân tích cụ thể tình hình đầu tư của ASEAN vào các ngành dịch vụ Việt Nam. Kết luận rút ra là nhìn chung, hoạt động FDI vào ngành dịch vụ của các nước ASEAN tại Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận qua các giai đoạn, đặc biệt sau khi AEC từng bước được hiện thực hoá. Tuy nhiên thực trạng đầu tư vẫn tồn tại một vấn đề liên quan đến quy mô vốn và sự mất cân bằng trong cơ cấu các dự án, đối tác đầu tư và địa phương nhận đầu tư
Thứ hai, luận án đã phân tích thực tiễn cam kết liên quan đến đầu tư trong các ngành dịch vụ của Việt Nam trong khuôn khổ AEC. Theo đó, so với các liên kết kinh tế khác, AEC có mức độ liên kết không sâu và không mang tính ràng buộc cao. Vì vậy, mặc dù mức độ tự do hóa dịch vụ trong AFAS đã được cam kết tương đối rộng, vẫn tồn tại nhiều vấn đề khi áp dụng thực tiễn ở hầu hết các nước ASEAN. Phạm vi và chiều sâu các cam kết hội nhập của Việt Nam liên quan đến đầu tư vào các ngành dịch vụ về cơ bản cao hơn, mặc dù không đáng kể, so với các hiệp định khác mà Việt Nam đã ký kết.
Thứ ba, thông qua mô hình ước lượng OLS, RE và FE, xác định được các yếu tố tác động đến thu hút FDI từ ASEAN vào các ngành dịch vụ tại Việt Nam. Theo đó, các yếu tố (1) Lạm phát, (iii) Tỷ giá hối đoái, (iii) Sự phát triển tài chính, (iv) Nguồn nhân lực và (v) Hội nhập AEC được chỉ ra trong mô hình định lượng có tác động tích cực đến dòng vốn FDI này. Bên cạnh đó, kết quả phân tích định tính và phỏng vấn chuyên gia cũng cho thấy các yếu tố (1) Quy mô nền kinh tế và (ii) Chất lượng thể chế – chính trị, cùng với các chính sách liên quan đến đầu tư khác của Việt Nam cũng có tác động đến thu hút FDI từ ASEAN vào các ngành dịch vụ.Thứ tư, từ các hạn chế liên quan đến thực tiễn chính sách thu hút, tình hình đầu tư và các yếu tố thu hút FDI, luận án đề xuất định hướng và các giải pháp vĩ mô liên quan đến chính sách kinh tế và xã hội của Chính phủ nhằm đẩy mạnh thu hút nguồn vốn FDI có chất lượng tốt, đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam trên cơ sở tận dụng các điều kiện thuận lợi từ AEC.
